Büyümek hemen şimdi

Küçükler ve Büyükler

Brigitte Labbe-Michel Puech

Resimleyen: Jacques Azam

Günışığı Kitaplığı, 2013

7+ yaş

 Evrim Gökçe

  “Küçükler ve Büyükler” bir dizi başlıkta örnekler vererek büyümeye zaman tanımayı anlatan bir kitap. Sanki çocukluğunun keyfini büyüme sevdasıyla yaşayamayan küçüklere, “ağırdan alın, sakin olun, zamanı gelecek” diyen bir kitabı okuduğunuzu düşündürüyor.

 

Çocuk olmaktan mutlu olduğu günleri hatırlayanınız var mı? Çocukken hiç “iyi ki de çocuğuz” dediğimiz olmuş mudur?

Deliler gibi saklambaç oynarken anneniz “sofra hazır, çık yukarı, şimdi aşağı gelirim bak” diye hafif tehditkâr seslendiğinde yahut “on beş tatilinde” sayfalar dolusu “Işık, ılık süt iç” yazar, sütten buz gibi soğurken, içinizden-dışınızdan “ah bir büyüsem” demeyeniniz var mı?

Ya da çok mutlu olduğunuz anları düşünsek, bir doğum günü partisinde hediyelerle şımartılmış, anne babanız hem bütçelerini hem sizi mutlu etmeyi ev yapımı bir çikolatalı pastayla aynı potada eritirken, “çocuk olmak ne güzel” diye düşünmek yerine, “yaşasın, 1 yaş daha büyüdüm” demediniz mi?

Çocuk olmanın çocukluğu en komik kılan yanlarından biri de büyüme hedefine duyulan abartılı ilgi desek, çok yanlış bir şey söylemiş olmayız. Yaşını söylerken üstten almalar, ayakkabı numarasını illa ki biraz büyük söylemeler, en arka sırada oturmayı kabullenmek pahasına sınıfın en uzun boylusu olmaktan gururlanmalar… 

Büyümeye zaman tanımak

“Küçükler ve Büyükler” bir dizi başlıkta örnekler vererek büyümeye zaman tanımayı anlatan bir kitap. Sanki çocukluğunun keyfini büyüme sevdasıyla yaşayamayan küçüklere, “ağırdan alın, sakin olun, zamanı gelecek” diyen bir kitabı okuduğunuzu düşündürüyor.

Bunu yaparken “çocuklara yanlış yapan” örnekler de ele alınıyor. Çocukların “hayır” deme hakkından, kimi zaferleri çocukların kendilerinin edinmesine imkan tanımaktan söz eden “Küçükler ve Büyükler”, bunu büyüklere parmak sallayarak yapıyor bile denebilir.

Çocuk istismarı konusunda çocuklara pek de örtük olmayan bir dille gerçekliği ve yapılması gerekeni anlatıyor, bir kaydırağın tepesine çıkmaya çalışan çocuğa yardım ettiğini sanarak kucaklayıp kaldıran bir yetişkine de “izin ver de kendi deneyimlesin” diyor.

Safistan’da kandırılmak küçüklüğün suçu mu?

Kitapta oy kullanmaktan söz edilen bir bölümde, 18 yaşına gelmemiş çocuklara oy kullandırılan bir hayali ülkede -Safistan-, çocukların sükut-u hayale uğradıklarına tanık oluyoruz. Büyük olmadıkları halde oy kullandıkları için kandırıldıkları iddia edilen Safistanlı çocukların hikayeleri aklınıza pek yatmayabilir. Zira Safistanlı büyükleri de tanıyor ve seçmenliklerinin sonuçlarının pek farklı olamayabileceğini biliyoruz. 

Oysa, bir başka isimli ülkede, çocukluğun da ülkenin güzelliğinden, renginden, ışığından beslendiği günlerde, 18’in “gerek şart” olmadığını da anımsıyoruz.

Kitapta canınızı sıkacak bir diğer nokta da, küçükken kurduğunuz hayallere, bekçiliğini yaptığınız tutkulara, heveslere ilaveten, neresinden baksanız sevimsiz duran “proje” sözcüğünün eklendiği cümleler. Küçüklerin “projeleri” olması fikri bile, köşe dönmeci zihinlerin ağacı yaşken, sözcüğün gerçek anlamıyla “eğmek” fiiline karşılık gibi geliyor. Ne proje denilsin ne ağaç “eğilsin” istiyorsunuz.

Büyümek hemen şimdi!

Yazının başında söylediğimiz, küçüklerin başına musallat büyüme sevdası, büyüklerin eline ayağına dolanan küçülme hastalığıyla karşılaştırıldığında, dünyanın en şirin ve haklı sevdalarından biri gibi görünüyor. Kocaman gövdelerin, büyük ellerin, ayakların “küçülme telaşları”, bebek taklitli sesleri de dünyanın en az şirin ve en haksız telaşı ödülünü kolaylıkla göğüsleyebilir.

Ama ne yalan söyleyelim, küçüklüğün çabuk geçen günlerinin büyüklüğe koşan adımları, elbette heyecan uyandırıyor ama çocukluk geride kaldıkça, daha da bir güzel geliyor. Mesafe, özlemi derinleştiriyor.

Bu az biraz hüzünlü şeyleri bir yana bırakarak bitirelim. Projeli değil, tutkulu, hevesli, meraklı, ilgili, sevgili, duygulu küçüklerin, dünyayı daha iyi kalpli büyükler olarak donatacağı günler için, başka anlamların kapısını çalarak: Büyümek Hemen Şimdi!